✍ تـــــــــــفسیـــــــــــــــر 
   
نڪاتے درمورد آیه ٩٦ سوره انعام:
شب ; مایه آرامش :
 
 خداوند در این آیه میفرماید ڪه شب را مایه سڪون وآرامش قرار داده است.این موضوع مسلم است ڪه انسان در نور وروشنایی,به تلاش وڪوشش تمایل دارد.در زیرنور,جریان خون,متوجه سطح بدن میشود وتمام سلولها آماده فعالیت میگردند.
 بهمین دلیل ,خواب دربرابر نورچندان آرامش بخش نیست.ولے هرقدر محیط تاریڪ باشد,خواب عمیق وآرامش بخش تراست; زیرا درتاریڪے ,خون متوجه درون بدن میگردد وسلولها بحالت آرامش واستراحت فرومیروند.
 بهمین جهت,درجهان طبیعت,نه تنها حیوانات,بلڪه گیاهان نیز بهنگام تاریڪے شب بخواب فرومیروند وبانخستین اشعه صبحگاهان ,جنب وجوش وفعالیت خود را شروع میڪنند.
 
 
دراحادیثے ڪه از اهل بیت(ع) وارد شده,دستورهایے میخوانیم ڪه همگے با روح این مطلب سازگار است; 
 
ازجمله درنهج البلاغه از علی(ع) نقل شده ڪه بیڪے از دوستان خوددستورداد:"درآغاز شب حرڪت مڪن ڪه خداوند شب را براے آسودن واستراحت مقرر ڪرده; نه سیروسفر.
 بهنگام شب ,خودرااز خستگے برآور."
 
ازامام باقر(ع)نقل شده:" ازدواج درشب ,بخشے از سنت است; زیرا خداوند شب را مایه آرامش قرار داده است"
 
نیزاز امام سجاد(ع)نقل شده ڪه بخدمتڪار خودمیفرمود:"( حیوانے را)ذبح نڪنید تااینڪه فجرطلوع ڪند;زیراخداوند شب را براے همه مایه آرامش قرار داده است."
 
تفسیر نمونه ,ج٥,ص٣٦٠ 
 
 

 تــــــــــفسیــــــــــــــر
 
 نڪاتے درمورد آیه ے 38 سوره انعام
 
 جانوران؛ موجوداتے با شعور:
 
 امم ، جمع امت و امت به معناے جمعیت و گروهیست ڪه قدر مشترڪے دارند.مثلا دین یا زبان واحد،صفات یا ڪارهاے واحدے دارند. این آیه میفرماید ڪه هریڪ از انواع حیوانات و پرندگان براے خود امتے همانند انسانها هستند ؛ اما اینڪه این همانندے و شباهت در چه جهت است در میان مفسران گفتگوست.از آیات دیگر قرآن و روایات اهل بیت استفاده میشود ڪه منظور، شباهت آنها با انسان از نظر درڪ و فهم و شعور است؛ یعنے آنها نیز در عالم خود داراے علم و شعور و ادراڪ هستند ، خدا را میشناسند و به اندازه توانایے خود، او را تسبیح و تقدیس میڪنند؛ اگر چه فهم آنها در سطح پایینتر از فڪر و فهم انسانهاست.انتهاے همین آیه نیز این نظر را تایید میڪند و میفرماید:
 " سپس همگے بسوے پروردگارشان محشور میشوند " 
 یعنے حیوانات نیز رستاخیز دارند.شڪ نیست ڪه نخستین شرط حساب و جزا ، عقل و شعور و بدنبال آن تڪلیف و مسئولیت است. طرفداران این عقیده میگویند مدارڪے در دست است ڪه نشان میدهد حیوانات نیز به اندازه خود داراے درڪ و فهم اند.از جمله زندگے بسیارے از حیوانات، آمیخته با نظام زیبا و شگفت انگیزے است ڪه روشنگر سطح عالے فهم و شعور آنهاست.زندگے پیچیده و تمدن شگفت انگیز مورچه ها ، زنبورها ، پرندگان و بسیارے از حیواناتے دیگر، موید این مطلب است. علاقه اے ڪه بسیارے از حیوانات به صاحب خود پیدا میڪنند و وفاے آنها به صاحبشان، شاهد دیگر براے این موضوع است. مسلم است ڪه تمام این امور را نمیتوان ناشے از غریزه دانست؛ زیرا غریزه معمولا سرچشمه ڪارهاے یڪنواخت و مستمر است امااعمالے ڪه در شرایط خاصے انجام شود ڪه پیش بینے شدنے نیست و معمولا عڪس العملے است، به فهم و شعور شبیه تر است تا به غریزه .از همه اینها گذشته در آیات متعددے از قرآن،مطالبے دیده میشود ڪه دلیل محڪمے براے فهم و شعور بعضے از حیوانات محسوب میشود.داستان فرارڪردن مورچگان از برابر لشڪر سلیمان و داستان آمدن هدهد و منطقه " سبع و یمن " و آوردن خبرهاے هیجان انگیز براے سلیمان شاهد این مدعاست. در روایات اسلامے نیز احادیث متعددے در زمینه رستاخیز حیوانات دیده میشود. از جمله ، از ابوذر نقل شده است ڪه میگوید:
 " ما خدمت پیامبر (ص) بودیم ڪه پیش روے ما دو بز به یڪدیگر شاخ زدند. پیغمبر (ص) : " میدانید چرا اینها به یڪدیگر شاخ زدند؟! " 
 حاضران عرض ڪردند: نه !
 پیامبر فرمود :" ولے خدا میداند چرا و بزودے در میان آنها داورے خواهد ڪرد."
 سوال مهمے ڪه در اینجا پیش مے آید این است ڪه آیا حیوانات نیز مانند انسانها تڪلیف دارند؛ با اینڪه یڪے از شرایط مسلط تڪلیف عقل است.و از این جهت، ڪودڪ یا شخص دیوانه از دایره تڪلیف بیرون است؟!
 در پاسخ این سوال باید گفت ڪه تڪلیف مراحلے دارد.و هر مرحله، ادراڪ و عقلے متناسب با خود میخواهد.تڪالیفے ڪه در اسلام براے یڪ انسان وجود دارد ، بقدرے است ڪه بدون داشتن یڪ سطح عالے از عقل و درڪ ، انجام آنها ممڪن نیست و ما هرگز نمیتوانیم چنین تڪالیفے را براے حیوانات بپذیریم.زیرا شرط آن بر آنها وجود ندارد.مرحله ساده و پایینترے از تڪلیف اما تصور میشود ڪه مختصر فهم و شعورے براے آنها ڪافیست.و ما نمیتوانیم وجود چنین فهم و شعور و چنین  تڪلیفے را بطور ڪلے درباره حیوانات انڪار ڪنیم؛ چنانڪه از دیوانگان و ڪودڪان نیز در حد خودشان انتظاراتے هرچند ابتدایے میرود ڪه اگر از آن سرپیچے ڪنند مواخذه میشوند.
 
 تفسیر نمونه.ج5.ص 221-227
 

برگرفته از قرآن حکیم به قلم آیت الله مکارم شیرازی

 تــــــــــفسیـــــــــــــــــــر
 
 نڪاتے درمورد آیه 28 سوره انعام:
 
 اگر دوزخیان بدنیا باز گردند ، باز هم راه دوزخ را پیش میگیرند .مفسران در توضیح این جمله از آیه ڪه میفرماید " و اگر ( بدنیا ) بازگردانده شوند ، بهمان اعمال ڪه نهے شده اند ، بازمیگردند " گفته اند ڪه این جمله تاثیر صفات زشت و رذایلے را نشان میدهد ڪه در دنیا در وجود آنها ریشه ڪرده است.آنچه آنها را وادار میڪند ڪه آرزو ڪنند به دار دنیا بازگردند و به نشانه هاے خدا ایمان بیاورند و در گروه مومنان داخل شوند،آشڪار شدن حقے است ڪه آنرا رها ڪرده بودند و اینڪ آن حق با تمام تبعات آن ، یعنے عذاب روز قیامت،ظاهر شده و این از مقتضیات جهان آخرت است ڪه حقایق غیبے و معنوے در آن بصورتے آشڪار جلوه میڪند.اگر اما آنان بدنیا بازگردند دوباره قوانین دنیا بر آنها حاڪم میشود ؛یعنے بر عالم غیب پرده ڪشیده میشود و آنها به اختیار به آزادے عملشان بازمیگردند و در حال این اختیار ، هواے نفس و وسوسه شیطان و خوے حیوانیت و تفڪر و سرڪشے وجود دارد.پس آنها دوباره بشرڪ گذشته و دشمنے بازمیگردند. در واقع اگر دوباره بدنیا بازگردند، همان عواملے ڪه آنها را در دنیا به مخالفت با حق و تڪذیب نشانه هاے خداوند واداشته بود ، آنها را به مخالفت و سرڪشے واخواهد داشت.و حڪم دنیاے پیشین با دنیاے فرضے آینده، هیچ تفاوتے نخواهد داشت.
 
 تفسیر المیزان .ج 7.ص 56
 
 

 تــــــــــفسیــــــــــر
 
 نڪاتے درمورد آیه 28 انعام:
 
 از ظاهر جمله ے " بدالهم " " براے آنها آشڪار شد " چنین استفاده میشود ڪه آنها یڪ سلسله از حقایق را نه تنها از مردم بلڪه از خود نیز مخفے میڪردند. ڪه در عرصه قیامت بر آنها آشڪار میشود.و جاے تعجب نیست ڪه انسان، حقیقتے را حتے از خود ڪتمان ڪند و بر وجدان و فطرت خویش سرپوش بگذارد.تا به آرامش ڪاذبے دست یابد . فریب وجدان و مخفے ڪردن حقایق از خویش ، از مسائل سزاوار ملاحظه اے است ڪه در بحثهاے مربوط به فعالیتهاے وجدان مورد دقت قرار گرفته است . براے مثال بسیارے از افراد هوس ران را میبینیم ڪه متوجه زیان شدید اعمال هوس آلود خود شده اند اما براے اینڪه با خیال راحت اعمال خویش را ادامه دهند ، سعے میڪنند به نوعے این آگاهے را حتے از خود پنهان ڪنند.
 
 تفسیر نمونه . ج 5 صفحه 201 
 

قَوْلٌ مَعْرُوفٌ وَمَغْفِرَةٌ خَيْرٌ مِنْ صَدَقَةٍ يَتْبَعُهَا أَذًى ۗ وَاللَّهُ غَنِيٌّ حَلِيمٌ ﴿٢٦٣﴾

گفتارى پسنديده [در برابر تهيدستان] و گذشتى [كريمانه نسبت به خشم و بد زبانى مستمندان] بهتر از بخششى است كه دنبالش آزارى باشد ، و خدا بى‏نياز و بردبار است .«263»

Saying a word that is kind, and forgiving is better than charity that hurts. (Do not forget that) God is affluent and kind.263